Iedere zondag en woensdag
van 11:00 - 13:00 uur bij
ROS-Radio/ROS-TV-krant,
ZIGGO kan. 43 en Trinet kan. 532
Iedere zondag van 13:00 - 15:00 uur
en dinsdag van 12:00 - 14:00 uur bij
Lokaal 7, FM 107.4 en Lokaal7-app
en maandag en vrijdag van 18:00 - 20:00 uur bij Streektaalradio.nl
en natuurlijk 24 uur per dag
via onze website.

Bossche Monumenten 2019

017. Cultureel middelpunt - Koudijs-De Heus

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief
 
Ed Hupkens
Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

FotoBM 017Het voormalige veevoederbedrijf Koudijs-De Heus aan de Buitendijkstraat. Anno 1950. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0010328

Een groot deel van de Kop van ‘t Zand bestaat uit het terrein van de fabriek van De Heus, sinds oktober 2001 een rijksmonument. De voormalige meelfabriek is tussen 1900 en 1909 gebouwd in traditioneel-ambachtelijke stijl. Uitermate gunstig gelegen aan water en spoorwegen.

Opdrachtgever was H. Bruyelle, het ontwerp van de architect F.C. de Beer. De meelfabriek van Bruyelle bevindt zich in de noordelijke uithoek van de wijk Het Zand. In 1933 werd de fabriek verkocht aan Menaba, een van oorsprong coöperatieve organisatie van bakkers. De naam Menaba is de afkorting van Meelfabrieken der Nederlandsche Bakkerij. In 1948 ruilde de meelfabriek van plek met de mengvoederfabriek Koudijs uit Rotterdam. Vanaf 1983 kwam de fabriek in bezit van De Heus Voeders.

De oude kern van de fabriek wordt gevormd door een in grondplan U-vormig gebouw met een trappenhuis en een watertoren, met ronde vensters en tentdak. Langs het trappenhuis loopt een takelschacht, met luiken in elke vloer. In de ruimte onder het waterreservoir is een bijbehorende, houten lier geplaatst. De enige ornamentiek vormen de lisenen (uitspringende verticale kolommen in het metselwerk), de geblokte tandlijst onder de goot en gemetselde bogen boven de ramen. De ramen in het oudste vierkante deel zijn sobere zesruiters.

In latere tijd is de ruimte tussen de poten van de U volgebouwd, er kwamen steeds meer aan- en uitbouwsels bij. Daardoor kreeg het gebouw een vierkante plattegrond. De oostelijke en zuidelijke gevels hebben houten vloeren, gedragen door ijzeren onderslagbalken, ondersteund door ronde, gietijzeren kolommen. De kapconstructie is van hout, rustend op eveneens houten standvinken (afgeschoorde kolommen). De eenvoud van het pand steekt af tegen de fabriek van Grasso die De Beer enkele jaren later aan de andere kant van het spoor bouwde. Grasso heeft een statige, monumentale uitstraling die de meelfabriek mist. De insteekhaven langs de Dieze werd reeds jaren geleden gedempt. De maalderij en magazijnen werden herbestemd voor opslag en de wasserij voor kantoorruimte. De zeven omvangrijke graansilo’s zijn buiten werking gesteld. De stank en de overlast zijn goeddeels verdwenen. Sinds 1 april 2014 zwijgen de machines voorgoed en zijn de silo’s leeg. Het hele complex is in 2008 door de gemeente ’s-Hertogenbosch voor een bedrag van 30 miljoen euro aangekocht. Het stadsbestuur beoogt van De Heus een cultureel trefpunt te maken.

 


© 2011 - 2024 'n Lutske Brabants - vrijdag 29 maart 2024 - Tijd: 00:00:00 - Webdesign: Broeklandsoft - Sponsor: Frans van den Bogaard