Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Het pand De Put aan de Tweede Korenstraatje 18, op de voorgrond is de Karrenstraat, in het verlengde de Dode Nieuwstraat. Anno 1935.
Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0016998

Het Tweede Korenstraatje was vroeger veel belangrijker dan nu. Het was onderdeel van de verbinding tussen de Markt en de Sint-Janspoort aan de westkant van de stad. Het was de schakel tussen de Markt, de Oude Vismarkt en de Korenbrugstraat. Tot in de 18e eeuw bezaten de huizen aan het Tweede Korenstraatje namen die met de handel in koren te maken hadden. Het smalle straatje kende in het verleden verschillende namen. Het werd onder meer het Lange Korenstraatje genoemd. Oudere namen uit de 15e eeuw zijn Hooystraetken, Neysstraetken, Naystraetken, Batenborchstraetken en Klompenstraatje. In de huidige volksmond wordt het ook wel Hemastraatje genoemd.

Het grote hoekpand Tweede Korenstraatje 18 heet De Put. De woning dankt haar naam aan een put die hier bij een van de toenmalige toegangspoorten van het ter plekke gevestigde Minderbroedersklooster reeds in 1386 wordt vermeld. Het pand is in 1671 bijna geheel verbouwd, er kwam een gevel van het type Vingboons. Deze bouwstijl wordt gekenmerkt door de vorm van de top: twee hoge trappen ofwel een rechte hals tussen gebeeldhouwde vleugelstukken, met een bekronend fronton en verder door - meestal over meer verdiepingen - doorgaande pilasters.

De Put heeft vier Ionische pilasters met natuurstenen kapitelen, in het gebogen fronton staat het (bouw)jaar MDCLXXI (1671), onder het fronton zit een festoen (natuurstenen praaltros). Boven de ingang is een gevelsteen gemetseld, voorstellende Jezus en de Samaritaanse vrouw bij de put. In 1985 is het pand grondig gerestaureerd. Bij die gelegenheid is het ook bouwhistorisch onderzocht. Het huis blijkt tegen de linkerbuur te zijn aangebouwd. Dit moet na de verhoging van het buurpand in de 15e eeuw hebben plaatsgevonden, maar vóór het begin van de 16e eeuw. De bouwhistorici weten niet hoe het pand er toen uitgezien heeft, aangezien het in 1671 bijna geheel herbouwd is. Hierbij zijn delen van de houtconstructie hergebruikt, waaruit kan worden afgeleid dat er een houtskelet aanwezig is geweest.

De kapconstructie bezat dekbalkjukken. Deze kap heeft bij het beleg van 1601 door stadhouder en legeraanvoerder Maurits schade geleden. Door de ‘gespannen’ is toen één schot gegaan, kennelijk was er geen dakbeschot. Sinds 1927 in bezit van de landelijke vereniging Hendrik de Keyser, die zich inzet voor het behoud van architectonisch of historisch waardevolle huizen in Nederland. De Put is een rijksmonument (1965).