083. Vijf identieke panden in de stad

De Baselaarsstraat gezien in de richting van de Bethaniestraat. Anno 1965. Foto: Afdeling Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0036446

De groep van vijf vrijstaande woningen aan de Baselaarsstraat 2 t/m 10 zijn in detaillering identieke panden. De huizen zijn ontworpen door de architect J.J. van Dillen, dateren uit 1933 en hebben een functionalistische vormgeving. De achtergevels zijn grotendeels blind: ze hadden ook een functie als deel van de hoge ommuring van het terrein van de psychiatrische inrichting Reinier van Arkel. Nummer 2 diende oorspronkelijk als woning voor de architect, die de omlopende hoekbewoning aan de Bethaniestraat ontwierp als kantoorruimte voor hemzelf. Sinds oktober 2004 zijn de vijf panden een rijksmonument.
Alle onderkelderde woningen van twee bouwlagen met een zolderverdieping zijn gebouwd op een rechthoekige grondslag onder een met dakleer bedekt lessenaardak met een fors overstek aan de voorzijde en een klein aan de achterzijde. De huizen zijn merkwaardig geproportioneerd door de hoge maar ondiepe vorm. Elk woonhuis telt vier asymmetrisch ingedeelde traveeën en heeft aan de zijkant een éénlaagse uitbouw onder een met leien gedekt lessenaardak. Deze uitbouwen fungeren als serre of als berging met rondboogingang. De vensters op de begane grond en de verdieping zijn alle recht gesloten. Ze hebben, met uitzondering van het kleine venster naast het balkon, een betonnen latei. De overige vensters hebben een hanenkam aan de bovenzijde. De vensterafzaten op de begane grond zijn voorzien van zwart geglazuurde tegels. Elk huis heeft een van een ijzeren hekwerk voorzien verdiepingsbalkon op betonnen overstek boven de ingang. De voordeuren zijn houten paneeldeuren met een twaalfruits roedenverdeling in het bovenlicht.
Boven de voordeuren en de balkons bevinden zich polychrome, geglazuurde reliëfs met onder meer een zonnebloem (2), een uil (4), een bloem (6), de Heilige Geest (8) en een tulp (10). De bebouwing van nummer 2 is in detaillering gelijk aan de overige huizen. Zij wijkt hiervan af door de in het linkergedeelte van de voorgevel geïntegreerde, omlopende hoekbebouwing naar de Bethaniestraat. Deze is eenlaags en heeft een met leien gedekt zadeldak.
Op twee rijtjes van glasstenen na, zijn de achtergevels blind uitgevoerd. Alle huizen zijn voorzien van een betegelde entreehal met tochtdeur. Via een korte gang zijn de keuken, de woonkamer, de trap en de dwarsgang bereikbaar. De trappartijen in de zijgevels worden verlicht door een dubbele rij met sterpatronen geornamenteerde glasstenen. De kamers en gangen hebben vloeren van houten planken.