156. Dorpsvilla uit het interbellum

De woning Empelsedijk 20 is een markant voorbeeld van een dorpsvilla uit het interbellum. Foto: Josephine Peren

Het pand aan de Empelsedijk 20 dateert uit omstreeks 1925 en is uitgevoerd in een voor die periode kenmerkende traditioneel-zakelijke landhuisstijl. Het ligt aan een pleintje waaraan in 2000 een Mariakapel is gebouwd, waar tot 1944 hier de Sint Landolinuskerk heeft gestaan. Het woonhuis is een gemeentelijk monument.

De dorpsvilla heeft een vierkante plattegrond en bestaat uit één bouwlaag met een onder een tentdak gevatte zolderverdieping. Het dak heeft houten lijstgoten met houten sierklossen. De goten vormen de beëindiging van een bakstenen sierstrook met een rollaag. In de top van dak bevindt zich een bakstenen schoorsteen. Op het voorschild sluit een fors dakhuis aan. Twee houten dakkapellen flankeren het dakhuis. Ze hebben een plat dak en zijn eveneens verlevendigd met klossen. Vergelijkbare dakkapellen bevinden zich op het linker- en achterschild. Het linkerschild heeft een hoge, bakstenen schoorsteen. Op het rechterschild sluit een trappenhuisuitbouw in de vorm van een dakhuis met een plat dak aan. De gevels hebben licht uitkragende plinten met een zandstenen waterlijst. Ook de lekdorpels van de vensters op de begane grond zijn in zandsteen uitgevoerd.

De voorgevel (zuidkant) heeft een op een middenrisaliet gebaseerde opzet. Links van het risaliet bevindt zich een erkeruitbouw en rechts zijn er twee vensters. De erker is driezijdig, heeft een gemetselde borstwering en een plat dak. Aan de voorkant van de erker bevinden zich twee enkelruits ramen (zonder roedenverdeling) en twee bovenlichten. De erkerwangen hebben één enkelruits raam met een bovenlicht en een houten paneelluik. Alle bovenlichten hebben decoratief glas-in-lood. Hetzelfde geldt voor de bovenlichten van de enkelruits schuiframen in de twee rechts van het risaliet gelegen vensters. Ook hier zijn houten paneelluiken toegepast. De vensters eindigen in een bakstenen strek.

Bakstenen wangen omklemmen het hardstenen bordes, dat naar de in het risaliet gelegen ingangspartij leidt. De onder een decoratieve schouderboog gevatte ingang is voorzien van een enkelvoudige paneeldeur met een ‘spionnetje’ en wordt geflankeerd door twee nevenlichten met een rondboog en decoratief glas-in-lood. De schouder- en rondbogen reiken in de zandstenen gevelstrook, die de ingangspartij beëindigd en die is verlevendigd met enkele uitgehouwen sierdetails.

Langs de bovenrand van deze strook bevinden zich vier kleine bovenlichten met een enkelruits raampje en decoratief glas-in-lood. Ze zijn gevat onder gezamenlijke rollagen, die op een in het midden geplaatste, zandstenen sluitsteen aansluiten. Hierboven is een balkon met een smeedijzeren sierhek geplaatst. Dit balkon markeert de bovenzijde van het risaliet. Het is bereikbaar vanuit een licht terugwijkend dakhuis met een zadeldak en een van enig siermetselwerk voorzien topgevel. Een ingang met een vernieuwde balkondeur wordt geflankeerd door twee smalle vensters met een enkelruits raam. De balkondeur heeft een zesruits deurraam onder een segmentboog. Bovenin de topgevel is een kleine oculus met een vierruits raam.