Bossche Monumenten 2022
Auteur: Ed Hupkens |
169. Verticaal geplaatste dakpannen
Opvallend zijn de verticaal geplaatste dakpannen van het woonblok Parklaan 1-4 hoek Kruisbroedershof 49. Foto: Josephine Peren
Op de hoek van de Parklaan met het Kruisbroedershof bevindt zich een blok met vijf woonhuizen met voortuintjes en deels met achtererf. Het betreft twee herenhuizen (Parklaan 3 en 4), een benedenwoning (Parklaan 2) en twee bovenwoningen (Parklaan 1 en Kruisbroedershof 49). De woningen zijn in 1928 in de stijl van de Amsterdamse School opgetrokken door de architect E. Nijsten. Het complex staat op oude vestinggronden. Sinds mei 2001 staat het als rijksmonument geregistreerd.
Het bakstenen blok bestaat uit een langgerekt bouwdeel langs de Parklaan en een korter bouwdeel langs het Kruisbroedershof. Aan de achterzijde snijden zij elkaar onder een scherpe hoek. Aan de voorzijde gaan ze via een curve in elkaar over. Het pand Parklaan 1 is onderkelderd, telt twee bouwlagen en een kapverdieping onder een met mastiek en grind gedekt plat dak. De bovenste etages en linkergevel zijn voorzien van pannen, die op panlatten gespijkerd zijn die op ribben of ingemetselde klossen bevestigd zijn. De bovenzijde van de voorgevel is afgedekt met vorstpannen. Er is een grote afwisseling in vensters.
De gebogen voorgevel wordt verticaal geleed door twee risalerende torenvolumes op de hoeken. Het diverse materiaalgebruik (baksteen-dakpan) zorgt voor een horizontale geleding. De scheidingslijn tussen baksteen en dakpan wordt versterkt door de bakgoten met fors overstek, deels functionerend als luifel. In de linker toren is een houten erker onder enkele stalen vensters. Onder de overhang van de rechter toren is de ingang naar Kruisbroedershof 49, naast de achteruitgang van Parklaan 2. Deze uitgang heeft een rondboog met siermetselwerk en wordt afgesloten met een houten onderdeur, waarboven decoratief siersmeedwerk. Onder de luifels van de platte volumes bevinden zich de gekoppelde entrees van Parklaan 1/2 en 3/4. Op de hoeken van de luifel staan aardewerken pirons. Alle woningen hebben de originele, zwaar houten voordeuren met horizontale roeden en een verticale strook met glas-in-lood op hardstenen dorpels.
In de voor- en zijtuintjes zijn bloembakmuren gemetseld. Ter afscheiding van de straat zijn decoratief gemetselde tuinmuren geplaatst met daarop krullende, ijzeren buisstangen met daartussen hekwerken van smeedijzer en (deels vernieuwde) houten toegangshekken. Van de interieurs zijn onder meer van belang: vestibule met originele tochtdeuren, hal en gang met muurbogen, deuren en vensters met geometrisch glas-in-lood en overhoekse, houten schamppalen, marmeren schouwen, toiletten met origineel hang- en sluitwerk.