Bossche Straten 2016
210. Stamvader Willem - Oranje Nassaulaan
Auteur: Ed Hupkens Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch |
De Oranje Nassaulaan met zicht op het Julianaplein, gedateerd rond 1920. Foto: Afdeling Erfgoed nr. 0030886
De wijk ’t Zand is tussen 1889 en 1914 aangelegd in een gebied tussen de oude binnenstad en het spoor. Woningen werden gerealiseerd door particulier initiatief. De primaire hoofdas was de Stationsweg, met kruislings daarop de Oranje Nassaulaan, Koningsweg, Koninginnenlaan en Emmaplein. In het centrum, langs dit kruis, werden de voorname huizen en stadsvilla’s gevestigd. Dat correspondeert met de oorspronkelijke grondprijzen en de sociale status van de toenmalige eigenaren en bewoners. Een aantal huizen aan de Oranje Nassaulaan werd vanaf 1897 ontworpen door de Belgische architect J. Dony. De toegepaste bouwstijl vertoont veel invloeden van de neorenaissance. Een bijzonder fraaie woning is het herenhuis op nummer 26, met grote reliëfs in natuursteen in de voorgevel. De eerste bewoner in 1903 was Jhr. Van Sasse Van Ysselt.
De straatnaam verwijst naar het Huis Oranje-Nassau, ons Koninklijk Huis. In 1544 erft de Duitse Willem van Nassau de bezittingen van zijn Franse neef, René van Orange. Willem mag van keizer Karel V de erfenis aanvaarden. Op voorwaarde, dat Willems opvoeding voltooid gaat worden aan het Keizerlijk Hof in Brussel. Tevens moet hij katholiek opgevoed worden. Vanaf dat moment is de elfjarige Willem Prins van Oranje, stamvader van het Huis Oranje-Nassau. Karel V was zeer gesteld op de jonge prins. Diens opvolger als heer der Nederlanden, Philips II van Spanje, benoemt Willem in 1559 tot stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht. Daarna verslechtert de verhouding tussen beiden snel, uitmondend in de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Balthasar Gerards vermoordt in 1584 Willem van Oranje in Delft.