Brugplein gezien in de richting van de Brugstraat. Links de Havensingel. Centraal de Sint-Leonarduskerk aan het Emmaplein. Anno 1961.
Foto: Erfgoed ‘s-Hertogenbosch, nr. 0035146

Evenals de Brugstraat dankt het Brugplein zijn naam aan de Tramdraaibrug, ook wel Draaibrug of Havenbrug genoemd. Deze brug over de Stadsdommel verbindt het Brugplein met de Oliemolensingel, en is gebouwd als trambrug ten behoeve van de lijn Sint Michielsgestel – ‘s-Hertogenbosch. De planning van de bouw van de Draaibrug was al in 1897, in dat jaar kreeg de Brugstraat haar naam. De naam van het Brugplein is van latere datum (1909). Dit komt, omdat men in 1897 nog helemaal niet aan een plein bij de draaibrug dacht. In genoemd jaar wilde de gemeente eigenlijk een plein realiseren waar nu het Sint Luciaplein is. Doordat de Stadsdommel verbreed, uitgebaggerd en meer gekanaliseerd werd, ontstond in de wijk ’t Zand meer bouwruimte. Het plan werd gewijzigd, het Brugplein werd aangelegd. Op het plein kwam een treinwissel, waarmee de tram vanaf de Draaibrug richting Boschdijkstraat of de Brugstraat ging.
In 1913 werd aan het Brugplein de Protestantsche School geopend. Deze was in 1874 ontstaan vanuit de Bossche schoolstrijd. Er was in de jaren daarvoor onenigheid ontstaan over de grondslag van het openbare onderwijs in Den Bosch. De gereformeerden vonden dit te katholiek. Daarom openden zij – onder leiding van dominee Pierson – in 1874 de Protestantsche School. De school werd te klein, in de binnenstad was echter geen ruimte voor uitbreiding. In 1874 werd een nieuwe school gebouwd aan het Brugplein (inmiddels gesloopt). Een leerling van de school was Rinus van der Lubbe, die bekende dat hij de Rijksdag in Berlijn had aangestoken (februari 1933).