Bossche Straten 2016
221. IJzerhistorie - Buitendijk
Auteur: Ed Hupkens Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch |
De ijzergieterij van de firma George Dufay & Zoon aan de Buitendijk, omstreeks 1920. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0005936
Het meest noordelijk deel van de wijk ’t Zand was een wat lager, aan de Dieze gelegen gebied. De straatnamen Buitendijk en Buitendijkstraat verwijzen naar een vroegere dijk die aan de noordkant van dat gebied lag. Een andere waterkering, die later de Boschdijkstraat zou worden, gaf de zuidelijke begrenzing aan. Aan het einde van de negentiende eeuw hoogde de gemeente het terrein met zand op, het werd in gebruik genomen als bedrijventerrein. Het gebied wordt ook wel de Kop van ’t Zand genoemd. Een bijzondere bedrijfsactiviteit hier ter plaatse was de ijzergieterij, waarvan de geschiedenis in Den Bosch teruggaat tot het midden van de negentiende eeuw. In 1849 plaatsten Jean Chevalier en François Halewijn een fabrieksgebouw aan het Ortheneind, waar de eerste gieterij van Den Bosch werd ingericht. In 1880 sloot de fabriek haar deuren. In 1882 begon de voormalige meesterknecht Johann George Dufay op de Noordwal een gieterij. Vijf jaar later vestigde hij aan de Buitendijk de IJzer- en Metaal Gieterij George Dufay en Zoon. In 1902 werd aan de Havendijk een fabriekshal bijgebouwd. De nieuwe zandige ondergrond kwam goed van pas, er werd veel vormwerk in de bodem gedaan. In 1924 werd de firma failliet verklaard. Max Lips kocht de panden aan de Havendijk, in 1928 richtte hij de ’s-Hertogenbossche Schroevengieterij M. Lips op. In december 1938 werd grond aangekocht aan de Lange Heide te Drunen om er een nieuwe fabriek (Lips Scheepsschroeven) te bouwen. In de voormalige ijzergieterij aan de Buitendijk is nu evenementencentrum Talent Factory gevestigd.