Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Industrie op het terrein Siberië. Anno 1939. Foto: Afdeling Erfgoed nr. 0029650

Met de Vestingwet van 1874 was ’s-Hertogenbosch zijn status als vestingstad kwijtgeraakt. De stad mocht gaan bouwen, ook buiten de stadsmuren. De eerste grote stadsuitbreiding buiten de vestingmuren sinds eeuwen was de wijk Het Zand, gebouwd tussen 1889 en 1914. Tegelijkertijd werd aan het einde van de 19e eeuw een stukje grond ten westen van de weg naar Orthen opgehoogd. Dit terrein lag aan spoorlijnen, maar belangrijker was de ligging aan de Dieze.
Schepen die de beer (bedoeld wordt: menselijke uitwerpselen uit beerputten) als meststof naar boeren in de Meierij vervoerden, konden hier aanmeren. De gemeente besloot in 1881 dan ook een deel van een voormalig ravelijn van de Citadel in te richten als locatie voor een nieuwe mestvaalt en een opslagplaats voor beer. In 1882 vestigden zich op het terrein enkele bedrijven: er kwam een scheepswerf en een verhuisbedrijf. In 1892 vestigden H. Mulder en D. Hoedemakers er hun paardenslachterijen. In de raadsnotulen van 1 februari 1893 komt voor het eerst de naam ‘Siberië’ voor. De gebroeders J. en G. van Swaaij uit Delft kregen vergunning om op een gedeelte van “het terrein Siberië, gelegen op den hoek van de Dieze en den mond van de rivier de Aa” een creosoteerbedrijf te vestigen. In dat bedrijf werd hout met zware chemicaliën tegen bederf bewerkt. In hetzelfde jaar bouwde de gemeente op het terrein een ontsmettingsoven voor kledingstukken en huisraad van mensen die aan een besmettelijke ziekte hadden geleden. Rond 1895 bouwde H. Gostelie er zijn talgfabriek. Uit huiden en slachtafval werd talg gewonnen, een belangrijke grondstof voor de zeepfabricage. Kortom, alles wat vies en vuil was kwam aan het eind van de 19e eeuw terecht op het gebied met de naam Siberië. De toponiemen ‘Siberië’, ‘Krim’ en ‘Balkan’ komen in Nederland meer voor. Deze namen werden door de bevolking bedacht voor locaties die ver weg lagen van het stadscentrum of waar het niet goed toeven was. In ’s-Hertogenbosch sprak men al gauw van ‘de Sieb’ of ‘de Siep’. Het terrein de Sieb was ook bestemd voor de opslag van vullis zoals todden, lompen en beenderen. Met de aanleg van de Hoge Diezebrug in 1939 verdwenen de mestvaalt en een deel van de bedrijven. Thans herinnert alleen de naam Vaaltweg nog aan de oudste locatie van de huidige Afvalstoffendienst.