Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Krotwoningen in het niet meer bestaande straatje Berenbijt. Datering rond 1960. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0029845

De woonomstandigheden van de Bossche arbeiders waren tot in het begin van de twintigste eeuw ronduit slecht. Volkswijken waren overbevolkt, door de woningnood konden woekerprijzen gevraagd worden voor krotwoningen. Met de hygiëne was het ronduit erbarmelijk gesteld. Rond de eeuwwisseling ging de rijksoverheid zich actiever bemoeien met de bevordering van de volkswoningbouw. Een en ander leidde tot de Woningwet van 1901. Particulieren en gemeenten konden op basis van deze wet een bijdrage van de rijksoverheid vragen in de bouwkosten van arbeiderswoningen. Gemeenten waren echter niet verplicht zich (intensief) met de volkshuisvesting bezig te houden. In ’s-Hertogenbosch was bovendien binnen de stadswallen een groot tekort aan bouwgrond. De gemeente zou moeten uitwijken naar terreinen die buiten de oude stadsmuren lagen. Om die geschikt te krijgen voor bebouwing, zouden die eerst meters opgehoogd dienen te worden, en dat kostte handenvol geld. Daardoor werden er in de periode 1901 tot en met de Eerste Wereldoorlog (1914 – 1918) slechts 350 arbeiderswoningen door de gemeente gerealiseerd. Rond 1912 kwam er een koerswijziging in het Bossche gemeentelijk denken tot stand. De Dienst Gemeentewerken kreeg opdracht een plan voor een toekomstige stadsuitbreiding op te stellen. Het plan hield het ophogen en bebouwen in van ‘De Muntel’, ook het bouwterrein ‘De Bossche Pad’ was al in het bestek ingetekend. Maar pas eind 1917 werd het zogeheten ‘Muntelplan’ daadwerkelijk uitgevoerd. Dit ontwerp omvatte de wijken De Muntel, De Bossche Pad en in een latere fase werd het gebied Hinthamerpoort eraan toegevoegd. De bedoeling was om goedkope woningen te plaatsen voor arbeidersgezinnen. Stedenbouwkundig ging het om dichtbebouwde wooncomplexen, met een zeer sobere groenvoorziening. Tegelijk zou begonnen kunnen worden met de hoognoodzakelijke sanering van de verkrotte binnenstad. De bebouwing van de wijken De Bossche Pad (Eikendonk) en Hinthamerpoort zou de weerslag vormen van het gemeentelijk beleid om de woningnood aan te pakken. De in de twintiger jaren van de vorige eeuw tot stand gekomen woningbouw was de eerste inspanning van de gemeente op het gebied van de sociale volkshuisvesting. Door de wijze van bebouwing (hoofdzakelijk betonwoningen) is de ontwikkeling van beide wijken nauw met elkaar verbonden. In april 1921 waren de opgehoogde De Muntel, De Bossche Pad en Hinthamerpoort bouwrijp, de ophogingen hadden het ontstaan van de IJzeren Vrouw tot gevolg. Er kon eindelijk gebouwd worden.