 |
Auteur: Ed Hupkens |
271. Gaaf winkel-woonhuis uit 1910
Het pand Vughterstraat 52 is een mooi voorbeeld van een gaaf winkel-woonhuis uit 1910. Foto: Marianne ter Steege
Het pand Vughterstraat 52 stond in 1638 bekend onder de naam ‘De Vergulde Eland’. Deze huisnaam verwijst naar de brouwerij ‘De Eland’, die ooit op deze plek heeft gestaan. In 1910 werd het verbouwd tot een winkel- en fotoatelier. De bestaande zijmuren zijn hierbij gedeeltelijk gehandhaafd, evenals de oude kelders. Het dwars geplaatste, drielaagse achterhuis met plat dak dateert eveneens uit 1910. In 1981 is de indeling van het pand op punten gewijzigd. Op de verdiepingen zijn destijds vijf woningen gerealiseerd. In 2002 is de achterbouw gewijzigd, ook ten behoeve van woonruimte. De begane grond is nog steeds in gebruik als winkel. Het pand staat geregistreerd als gemeentelijk monument.
Het geheel bestaat uit een hoofdpand, een lagere tussenbouw en een dwars achterhuis. Het hoofdpand aan de Vughterstraat omvat een kelder, begane grond, twee verdiepingen en een zolder, onder een haaks op de voorgevel gelegen mansardekap. Het drie bouwlagen tellende, dwarse achterhuis heeft een plat dak. De voorgevel heeft een erker, met aan weerszijden een venster met gebogen bovendorpel, hardstenen latei en een hardstenen lekdorpel. Deze vensters hebben een H-schuifraam met een bovenlicht met groen glas-in-lood en een medaillon. Op de tweede verdieping worden deze vensters herhaald, aan weerszijden van een balkon (boven op de erker) met een smeedijzeren hekwerk met art niveau stijlmotieven. De gevelopening aan dit balkon heeft openslaande deuren, een bovenlicht met een gebogen bovendorpel, groen glas-in-lood en medaillon. Boven het venster is een gebogen, hardstenen latei. In de geveltop is aan weerszijden van een klein, rond venster (een zogeheten oculus) een venster met een gebogen zijde zichtbaar. Ook rond deze vensters zijn hardstenen elementen aan gebracht, zoals de lekdorpel en aanzet- en sluitstenen. Onder de oculus zit een tegeltableau met de tekst “Fotografie”. De geveltop met gebogen schouders is voorzien van hardstenen, gebogen afdekstenen.
De voorkelder heeft een tongewelf in de langsrichting met zes insteekgewelven. De brandmuur is hier nog aanwezig. Links tegen de scheidingsmuur met de achterkelder heeft oorspronkelijk een ingang gezeten. De kelder van het achterhuis heeft een tongewelf in de langsrichting. De kelder is tegenwoordig niet meer toegankelijk. De begane grond is op de trapopgang naar de verdieping na, volledig in gebruik als winkelruimte. De bovenverdieping heeft vijf appartementen, waarbij de oorspronkelijke indeling slechts gedeeltelijk behouden is gebleven. Het pand heeft enkelvoudige balklagen. Er bevinden zich nog diverse interieuronderdelen uit 1910, zoals de bordestrap. In het achterhuis zit een houten neo-renaissance schouw.