Bossche Monumenten 2021
Auteur: Ed Hupkens |
094. Oorsprong ligt in de 13e eeuw
Het pand aan de Hinthamerstraat 85-87 heeft een oorsprong die teruggaat tot de dertiende eeuw. Foto: Josephine Peren
De oorsprong van het huidige pand aan de Hinthamerstraat 85-87 ligt in een dertiende-eeuws dwarshuis, met toen nog een onbebouwd voorerf aan de straat. Rond 1400 wordt het dwarshuis verbouwd tot een langshuis dat drie balkvlakken diep is. Omstreeks 1465 wordt het gebouw voorwaarts twee balkvlakken uitgebreid. In 1526 vindt een vernieuwing en uitbreiding tot aan de huidige rooilijn plaats. In de negentiende eeuw wordt het pand gemoderniseerd. Bij een recente verbouwing zijn bijna alle historische houtconstructies en interieurafwerkingen verdwenen. De achtergevel is geheel vernieuwd. Sinds maart 2005 staat het complex geregistreerd als gemeentelijk monument.
Het pand bestaat uit een deels onderkelderde begane grond, verdieping en zolder onder een met pannen gedekt schilddak. Achter het huis is een klein achterterrein. De kelder onder het achterhuis heeft een tongewelf en is smaller dan het gebouw. Aan de rechterzijde is de gang gelegen die uitkomt op het achterterrein. De bepleisterde voorgevel bevat nog muurwerk uit 1526 en is in de vroege 19e eeuw gemoderniseerd en verhoogd tot een lijstgevel. De houten pui met kroonlijst op consoles is in 1988 vernieuwd, met gebruikmaking van 19e-eeuwse deuren. Op de eerste verdieping bevinden zich boven een doorlopende cordonlijst drie vensteropeningen met een zware stucwerk omlijsting. De stolpramen hebben een tweeruits bovenlicht met afgeronde hoeken. De gevel is afgesloten met een lijst met een geprofileerde dakgoot. Het dakschild heeft een eenvoudige, moderne dakkapel met een tweeruits stolpraam.
De balklagen bestaan uit eiken moer- en kinderbinten uit de zestiende eeuw. In het voorhuis heeft de balklaag een omvang van vier en in het achterhuis een van twee balkvakken. De balklaag in het achterhuis is rijk beschilderd met een sjabloonschildering (circa 1570). Onder de moerbalk zitten consoles die gedateerd zijn (1568). De consoles hebben aan de zijkanten rolwerk en aan de onderzijde een acanthusblad.
In het achterste deel van het voorhuis zijn restanten aangetroffen van een binnenpui. Hierachter bevindt zich een stucplafond uit de vroege 19e eeuw, met tegen de linkerzijmuur een rookkanaal. In het voorste gedeelte van de woning is rond 1920 een stucplafond aangebracht met stijlkenmerken van art deco. De linkerzijmuur bestaat deels uit zeer grote bakstenen, zogenaamde kloostermoppen, en stamt uit de vroege 13e eeuw. Het muurgedeelte aan de straatzijde behoort bij nummer 87. Tegen dit gedeelte is het achterhuis van het linker buurpand gebouwd.