136. Op de eerste stadsmuur

De ligging van het pand Kerkstraat 14, 14a, 14b op het tracé van de eerste stadsmuur is bijzonder. Foto: Josephine Peren

Het pand Kerkstraat 14, 14a, 14b is gelegen aan de noordoostzijde van de Kerkstraat, ter plaatse van de eerste stadsommuring (rond 1225). De gesloten gevelrij maakt een sprong, waarbij het rechterdeel (14a/14b) is teruggelegd. Sinds maart 2005 is het aangewezen als gemeentelijk monument.

Het diepe bouwwerk heeft een L-vormige plattegrond. Het bestaat uit een voorhuis en een breder, dwarsgeplaatst achterhuis, dat gedeeltelijk achter het linker buurpand doorloopt. Beide bouwdelen omvatten drie niveaus: begane grond, eerste verdieping, zolder, onder een zadeldak met wolfeind aan de voorzijde. Onder het achterhuis bevindt zich een 17e-eeuwse kelder met tongewelf. Oorspronkelijk vormden het voor- en achterhuis twee afzonderlijke panden. Het achterhuis had daarbij een eigen toegang, georiënteerd op de steeg die zich rechts van het pand bevond. Deze steeg is in de eerste helft van de twintigste eeuw overbouwd en bij het pand getrokken. Dit smalle bouwdeel ter plaatse van de voormalige steeg is ten opzichte van de voorgevel met een sprong teruggelegd en telt twee niveaus: een begane grond en een eerste verdieping onder een plat dak. Aan de achterzijde grenst het gebouw aan twee kleine binnenplaatsen.

De neoclassicistische voorgevel van het voorhuis is een 19e-eeuwse lijstgevel met horizontale schijnvoegen heeft een pui uit 1900. Van deze pui zijn de penanten met blokmotief, de stalen onderslagbalk met rozetten en de geprofileerde kroonlijst behouden. De aluminium invulling, een etalageruit met aan de linkerzijde een deur en aan de rechterkant een driezijdige vulling, dateert uit de late 20ste eeuw. Op de eerste verdieping bevinden zich in een geprofileerde stucomlijsting met kuif twee oorspronkelijke zesruits vensters met schuivend onderraam. Op de tweede verdieping zijn twee moderne vensters met draairamen. De voorgevel heeft een geprofileerde kroonlijst.

Door de 20ste-eeuwse dichtzetting van de voormalige steeg heeft de voorgevel van de steeg een afwijkende vormgeving ten opzichte van de rest van de voorgevel. De witgeverfde gevel is uitgevoerd met machinale baksteen in een staand verband. Op de begane grond bevindt zich, boven een hardstenen onderdorpel, een vernieuwde deur in een oorspronkelijk kozijn meteen lichtgetoogd bovenlicht onder een strekse boog. Het venster op de eerste verdieping heeft een schuivend boven- en onderraam en is geplaatst op een hardstenen raamdorpel. Boven het venster is een getoogde strek. De gevel eindigt met een bloktandfries onder een kroonlijst en een gootlijst van afgeschuinde bakstenen.

De rechterzijgevel bestaat uit twee delen: het smalle deel van de gevel dat hoort bij het voorhuis en de rechterzijgevel van het bouwdeel ter plaatse van de voormalige steeg. De rechterzijgevel, die hoort bij het voorhuis en die inpandig wordt voortgezet, heeft op de eerste verdieping een drieruits schuifvenster. De gevel eindigt met een strakke bakgoot. In het dakvlak bevindt zich aan deze zijde een moderne dakkapel met plat dak. Deze zijgevel is gebouwd op het tracé van de oude stadsommuring van 1225. In de rechterzijgevel van de overbouwing van de steeg bevindt zich een schuifvenster met getoogde strek en een keramische raamdorpel. Naast dit venster is een dichtgezet venster onder een getoogde strek zichtbaar. De gevelbekroning aan de voorzijde van dit smalle bouwdeel is op de rechterzijgevel doorgezet.