Bossche Monumenten 2023
Auteur: Ed Hupkens |
226. Gaafheid van interieur en exterieur
Het dubbele herenhuis Julianaplein 11-13 is van algemeen monumentaal belang vanwege de gaafheid van interieur en exterieur.
Foto: Josephine Peren
Het dubbele herenhuis Julianaplein 11-13 is gelegen aan de westelijke zijde van een belangrijke hoofdas in de laat 19de-eeuwse uitbreidingswijk Het Zand. Het pand vormt een onderdeel van een bouwblok met een kenmerkende gebogen, gesloten gevelwand. Het werd in 1908 gebouwd, in opdracht van mejuffrouw van Rijckevorsel, en werd ontworpen door de architect J. Dony. Sinds mei 2001 staat het dubbele herenhuis geregistreerd als rijksmonument.
De gedeeltelijk onderkelderde woonhuizen hebben een plat dak met dakschild en dakkapellen boven de voorgevel. Houten gootlijst, rustend op consoles. De gevels zijn opgetrokken in machinale baksteen met speklagen en sierankers. Boven de vensters in de voorgevel zijn korfbogige ontlastingsbogen. De voorgevels van beide huizen zijn ten opzichte van elkaar gespiegeld en tellen vier traveeën: een door een trapgevel afgesloten gevelpartij van twee traveeën, met daarnaast een recht gesloten gevelpartij. De ingangspartijen bestaan uit een brede paneeldeur onder rondboog. De bovenlichten tonen verschillen: Julianaplein 13 heeft een tweelichtsvenster met rondbogen, Julianaplein 11 een recht gesloten tweelichtsvenster, bekroond door een fronton. De huizen hebben op de begane grond en eerste verdieping kruisvensters, op de bovenverdieping onderluiken. Ter hoogte van de zolder in de trapgevels zijn twee smalle vensters met kloosterkozijnen, met hierboven een ronde nis.
Inwendig tonen beide herenhuizen in hoofdlijnen nog de oorspronkelijke indeling. Beide woonhuizen hebben in het midden een lange gang, met aan de ene zijde woonkamers en suite met schuifdeur. En aan de andere zijde achtereenvolgens een voorkamer, een ruim trappenhuis en de keuken. In het interieur resteert nog een groot aantal oorspronkelijke elementen. Onder meer zijn van belang: in de gangen marmeren vloertegels, paneellambriseringen, tochtdeuren. In de salon en woonkamer een roodmarmeren schouw, eenvoudig stucplafond, schuifdeur met kasten. De herenhuizen hebben onderling verschillende trappenhuizen: Julianaplein 11 heeft een zeer ruim trappenhuis met bordestrap, voorzien van een houten balustrade en rijk bewerkte trappaal. Julianaplein 13 heeft een smaller, maar dieper trappenhuis, eveneens met houten balustrade en rijk bewerkte trappalen. Beide trappenhuizen zijn voorzien van een lantaarn.