week 25- 21 juni 2023  - 240 Vergaodere 2 Monda van Diesen heeft niet heel veel op met vergaderen: 'Over vergaodere. D’ur wur wa d’afvergaoderd ien de wereld. Iek em er vroeger ok aon mej gedaon toen iek nog penningmjeester(es) was van ut ouwercommitee van de St.Janschool van destijds. Ooze jongens zaote daor oep school, vandaor.

Jan Luysterburg

Ongeveer jeens per maond kwaome we bai mekaor ien ut school. Met d’un hoofdonderwijzer, de vurzietster en de overige leje.

Ut ies al laank geleje en iek erriener me d’ur nie veul mjeer van. Iek weet nog wel da we eens een kjeer een balpennenactie organiseerden. Die mosse de kienders dan uis aon uis verkwope, mar iek zen vergete vur welk doel.

Ok organiseerden we de jaorlijkse schoolreis. En omda d’iek zoveul waark dee docht de bovemjeester dattie mijn un plezier dee om me mej te laote gaon. Iek zee: laot un aander mar mej gaon vur mijn. Mar, neije zeettie, gij verdiended. . Zodus iek gieng toch mej, mar iek von het een jele veraantwoording om een stuk of tien kienders ien de gaote te moette howe. Alles gieng goed oep die dag toet we naor huis ginge. Iek miste jeen kiend. En daor was iek bang vur gewiest. Alles afgezocht, nie gevonne Toen we bai de bus aonkwaome stong ie daor al oep oos te wachte! Da was un pak van mun hart, da gelwoofde wel zeker.'

Nou Monda, als oud-leraar heb ik heel wat schoolreisjes meegemaakt. Ik kan me dan ook goed voorstellen hoe je je toen voelde.

Ook Yvonne Rijk moet kennelijk niet veel hebben van vergaderen:

'Vegaodere vein 'k perswoonlek gen dialectwoord. Ties eigeluk ut zelfde as "vergaderen" aljeen un bietje aanders uitgesprooke. (Ja Yvonne, ik begrijp wat je bedoelt, maar die andere uitspraak maakt nou juist dat het wel degelijk dialect is. J.L.).

Mar a Jan wil da'k daor wa d'over schrijf dan za'k da prebeere.

Jao, vegaodere da woort jeel veul gedaon teegeworrig. Ut lek wel as of ter steeds mjeer vegaoderd wôôrd. En ies da nou ammel zo nwoodig? Agget mijn vraogt nie.

Ut was beeter datter wa mjeer d'aande ut de mouwe gestooke wier as al da vegaodere. Mar da dies netuurlek mijn perswoonleke mjeening.

Neem nou de regeerieng. Ze vegaodere en vegaodere mar. Mar gebeurt er ok wa? Nie veul agget mijn vraogt (mar die vraoge mijn netuurlek nieks.)

Nou moet ik wel jeerlek zegge da'k zelf ok welies vegaoder. Mar da duur nwooit laanger as wooguit un paor uure. Iek ziet ien un paor verjeenigienge en dan moetter netuurlijk wel ies wa besprooke woore. Daor kuunde nie van buite.

Netuurlek drienke we dur dan ok wel un kommeke koffie baaj. En atter beveurbeeld iemand verjaort ies, dan wôôrd er oep un gebakske getrakteerd. Ut mag toch ok wel un bietje gezellig zijn eej.

Mjeestal moet iek dan de notuule maoke, dus dan emmek er tuis ook nog waark aon.

Mar jao, dat d'ôôrt ter nou jeenmaol baaj agge iet veur un vereenigieng wuult betjeekene.'

En ik weet inmiddels wel dat jij heel veel betekent voor het verenigingsleven en het sociale leven in Ossendrecht, Yvonne. 

'De leerlingen van Jezus zaten samen in een zaal.' Zo begint Peter Borremans zijn zeer uitgebreide bijdrage aan het thema 'Vergaodere'.

Maar laat ik beginnen met het dialectverhaaltje dat Peter hierover heeft geschreven:

'Vroeger op ut waarek baaj ut WVS eb iek veul vergaoderinge meegemaokt, en sewijle ok buite ut waarek, dus erges aanders.

En dan al die gesprekke op de waarekvloer, op kantoor, ien de kantine, ien de wandelgange, en buite en binne d'n poort.

Iek denk dat m'n kollega-schrèèvers mir vertelle daoroover.'

Peter heeft ook een krantenknipsel bijgevoegd, waarin wordt aangekondigd dat Frank Lammers voor de streamingdienst van Omroep Brabant de serie Ministerie van Brabantse zaken heeft gemaakt. Zijn motivatie: 'De afbreuk van het verenigingsleven. Het Brabantse dialect is aan het verdwijnen. We hebben een stikstofcrisis. Ik dacht: laten we eens kijken wat er mis is.'

Wanneer Frank Lammers een programma maakt, is dat zeker de moeite van het bekijken waard. Al ben ik het absoluut niet met hem eens dat het Brabantse dialect aan het verdwijnen is. Ten eerste: HET Brabantse dialect bestaat niet! Er zijn honderden Brabantse dialecten. Let alleen al maar eens op de verschillen tussen het Puts, het Ostrechs en het Woogeraajs. En ten tweede: Brabantse dialectkenners als Prof. dr. Jos Swanenberg, Kristel Doreleijers en Yoïn van Spijk roepen al lang heel hard dat de Brabantse dialecten helemaal niet aan het verdwijnen zijn. Er zijn woorden die verdwijnen, de dialecten veranderen, maar ze blijven wel degelijk bestaan, ook bij de jeugd. Er zijn duidelijke Turkse, Marokkaanse, Surinaamse, Antilliaanse en Engelse invloeden merkbaar, maar ook de Brabantse jeugd voelt zich nog steeds met elkaar verbonden door middel van hun dialect.

En dat geeft hoop voor de toekomst!

Tot volgende week!

Geschreven door: Jan Luysterburg