week 34 - 23 augustus 2023  - 249 Kuijerpadje 2 Yvonne Rijk heeft ook het een en ander te vertellen over het woord 'kuijerpadje': 'Iek kuier wel geire. Vroeger kuierde iek mjeer as de leste tijd. Toen liepe we 's sondags nogal ies naor Woograaie oef naor Uibaarege. Daor aongekomme gienge we dan altij jeest ievers wa drienke. En dan kuierden we wer truug naor uis.

Jan Luysterburg

Agget meej de karneval un bietje fetsoenlek weer was gienge we ok wel ies te voet naor den oeptocht in Uibaarege oef Puut. Iek weet nog da we nen kjeer naor Puut gienge kijke. Da was tog wa wijer as amme gedocht ooie. We waore al aon de laote kaant en toen wieste we nie goed waorda dieje oeptocht van start gieng. We woorden wel meziek ien de varte. Duus gienge we oep die meziek af. Mar we verdwaolden ien die straote ien Puut. We wieste nie mjeer oe amme die wijk uit moeste komme. Oep lest woorden we ok gen muziek mjeer.

Toen awwe wer truug ien d'Antwaarpsestraot waore was daor den oeptocht al laank veurbaaj. Toen zen we mar naor un kefee gegaon. Blijkbaor nie ut goeie. Ut was un kefee aon de greens. Ut was er wel gezellig. Mar wej waore d'jeeniegste twej meese dieja verklèjd waore. D'aandere, mjeest Belze meese, keken oos un bietje vremd aon. W'emme toen mar wa gedronken en zen oos kuierpadje naor uis wer begonne.

Teegeworrig kuier iek nie mer zo veul. Mar iek prebeer toch iederen dag wel un paor kilomeeter te waandele. En awwe zo ies un wiekentje weg gaon, dan lwoope we toch iederen dag zeker 10 kilometer.

Teegenover oos uis liegt un echt "kuierpadje". Da d'ies tuuse de Duinstraot en de Sliengerstraot. Daor zien we jeel veul kuiereirs mej oef zoonder oond. Jao agge nen oond et, dan moete wel gaon kuiere.

Ut naodjeel van da padje ies dagget er s'aovus zo doenker ies. Eigeluk zouwe ze ien da padje un laamp moete zette. Duus atter iemaand van de Gemjeente dees stuukske leest, moet die mar ies ien da padje komme kijke agget doenker ies. Wie weet kommet dan nog ies goed.'

Nou, Yvonne, de burgemeester heeft zelf geschreven dat hij vindt dat deze dialectrubriek hoort bij de kracht van de Zuidwestkrant en dat hij deze elke week met plezier doorbladert. Dat gaat dus wel goedkomen!

Wielerliefhebber Richard Musters heeft ook een verhaal:

'Vur mèèn is kuijere op oew gemakske lwoope. Da doen iek nie jil veul. Iek em er meestal flienk de pas in. Mjeer waandele dus. Un kuijerpadje zou iek denke da ta un waandelpadje is. Mar ak ‘t zo lees oe da Jan ut geschreeve eej, dan zou iek denke da ’t un rondje lwoope beteekent. 

Un rondje kuijere da doen iek altij wel a’k naor de koers gaon kèèke. Vroeger ginge wij altij meej un oom van oons meej naor de Acht van Chaam. Dan kuijerde we altij un volle ronde en bij ieder tentje da we teege kwaome stopte we om wa te eete of te drienke. Zo mar un friekandelleke of zo wor, nie gelijk oewe buik vol eete. Dien oom van mèèn ooi taar z’n broer nog wel es meej gefopt. Ij ooi gezeed da ij ut toegangskortje zou betaole en dan zou z’n broer ut eete en drienke betaole. Die ooi gedocht das un goeie afspraok, want zo’n kortje is veul dúrder dan un bakske fruut en un paor glaoze drienke. Mar ok toen kuijerde we op ut gemakske un rondje en bij ieder tentje stopte we. Da kortje waor veul goeikooper dan alle kjeere eete en drienke bij mekaore. 

Laoter zen iek un aontal jaore nar de Tilburgse kerremis gewiest, naor Roze Mondag. Dan kuijerde wij ok altij over de kerremis. Van veur naor aachter en wir terrug. En onderweg veul kjeere stoppe om op un terraske wa te gaon drienke. En dan kreege we vaok “ruzie” wie da ter moogt betaole. Neije, nouw ies ut mèèn beurt, gij et toestraks al betold. Neije, doede gij straks mar, nouw ies ut vur mèèn. Mar soms ies ut daor zo druk, dan kunde niej fatsoenluk mir kuijere. Dan waor ut gewoon schuifele dur de drukte.' 

Peter Borremans begint met een wijsheid: Met je familie ga je wandelen, maar niet handelen.

Nog een spreuk: Daor gaode nie meej kuijere. Die laat niet met zich sollen, daar doe je niet mee wat je wilt.

Ook kent hij spreuken met 'pad': De pad nie weete ((De weg niet weten). De pad kwèèt zèèn (De weg kwijt zijn, zowel letterlijk als figuurlijk). Ge stao d'ien de pad (Je staat in de weg). Zoow diek as 'ne pad (Erg dik, vet) In het laatste geval geet het natuurlijk niet meer over kuijeren, maar over de pad als dier. De kuijerlatte neeme (gaan lopen). IJ kuijer d'al aordeg naor de tachteg (Hij zal over niet al te lange tijd tachtig jaar worden). Bij em ies jin van de vèèf gaon kuijere (Hij is niet goed wijs).

In Baarege (Bergen op Zoom) spreekt men van een kuijerpadje, maar ook van een kuijerweggeske.

Peter heeft vhet ook over een 'assiepadje'. De as uit de kachel werd bewaard om op een pad te strooien voor een betere bereikbaarheid. De as werd ook gebruikt om bladluis te bestrijden.

En zo weet Peter nog een heleboel te vertellen over kuijeren en paden, maar daar hebben we helaas geen ruimte meer voor.

Geschreven door: Jan Luysterburg