week 46 - 22 november 2023  - 262 Vurleeze (het woord van de vorige keer) 'Goe vurleeze is un kunst Jan', schrijft Richard Musters. 'Bert Meijer Drees die eej mèèn vroeger al geleerd da leestekes daor ok bij oore. Mar da vergeete veul meense. Die begienne lienks bovenaon en weete niej oe snel da ze rechts onderaon motte komme zoda ze meuge stoppe. Mar goed, mèèn stukske over vurleeze:

Jan Luysterburg

In mèèn jaore as raodslid em iek jil wa meense zien vurleeze. Zelluf deej iek daor nie zo vaok aon meej. Allenig bij jil belangrijke stukke as un afschèèdsspeetsj deej iek wel vurleeze van un papierke. 

Mar ut is toch verschrikkelluk da meense allenig mar un stukske kunne vurleeze? Iek em vaok ut idee ge’ad da sommige nie eens wiesse wa da ze nouw aon ut vurleeze waore. En da ze nie deeje löstere wa da de meense vur zullie ooie gezeed. Want dan gienge ze vraoge vurleeze die al twei aandere meense ok gevraogd ooie. Mar ja, ut ston op ut papierke of d’r tablet, dus moesse ze ut vurleeze. Ok reageere op aandere doen d’r mar weinug mir. Want da staot nie opgeschreeve dus kunne ze ut nie vurleeze. Dazelfde as er iemand un vraog stelt. Ok da aantwoord staot van te vurre nie opgeschreeve dus weete ze ut niej of beginne ze te akkele. 

Al die raodsvergaoderinge zen zo mar saaie vurlees wedstrije geworre. Echte debatte zen d’r nie mir. Waor zen die meense as Bert Meijer Drees, Cees Jaspers en Vic Uijgens gebleeve? Meense die nie bang waore om in d’n aonval te gaon. Maor jah, vurleeze is makkelluker. En de paor meense die t’r nouw nog zitte die ok wel een bietje mjeer kunne as vurleeze die emme ginne tegenstaander mir waor ze ut debat meej aon kunne gaon of ze durve niej omda ze bang zèn da ze aandurs njooit mir meej meuge doen in un coalitie. De jinnige die daor nog ginne last van eej is Tara van Onschoote, mar da kan ok zèn omda tie nog mar net begonne is. We gaon ut de kommende jaore meejmaoke mar iek z’n bang da ut nie veul gaot veraandere en da ze allemaol blèève vurleeze. Maokt niej uit wa datter staot, gewoon leeze wa datter op ut briefke staot.

'Eindeluk naor al die diengus waor a'k gen keis van gegeeten oi, zo as daanse en zienge, kom Jan ies mej un woord wa me toch altij beter et geleege. "vurleeze".' Dit schrijft Yvonne Rijk.

'Da was nou iet wa da'k oep school altij geire deej. Oep de laogere school moesse wej oem beurte "leeze toet de fout". Da wul zegge da ieder kiend net zo laank mocht vurleeze tot attie un fout mokte. Sommigte kienders kwame nie weijer as un paor ziene. Mar nie oem te stoefe, mar mijn gieng da leeze "toet de fout" altij goe d'af. Zo goed da'k sewijle un alf boek oi geleeze en dan ooi iek nog gen fout gemaokt. Toen zeej de juufraauw da'k ok goed oep de leestjeekes moes lette. Atter bevurbeeld un vraogtjeeke achter nen zien stong en ik zeej ut nie vraogend genoeg dan was iek ok af. 

Laoter emmek netuurlek veur de kienders ok veul veurgeleeze. Mjeestal veur da ze naor bed gienge. En nog laoter netuurlek wer veur de kleinkienders. 'k Em nog un kleinkiend van twej jaor, duus die stao nog wa te wachte wa betreft veurleeze.

Ok ien de kerk emmek wel ies veurgeleeze. Toevallig lees iek nou net oep feesboek da vandaog de vurleeskampioenschappen waore vur de groepen zeuve en acht van de baosisschool. Spijtieg dat da vroeger nog nie bestieng. 'k ooi daor geire aon mej gedaon.'

Monda van Diesen blijkt ook een voorleesster te zijn: 

'Beste Jan, Wa d’em iek al veul boeke geleze ien m’ un leve. Van jongs af aon en nog altij ies leze jeen van mijn grwootste hobby’s.

Oos Pa het mijn nwooit vurgeleze, mar hij zoot wel, ien z’n makkelijke stoel, saome mèj mijn kleine broertje ien de Donald Duck te leze.

En netuurlijk hou iek ok van vurleze. Da d’em iek dan ok veul gedaon. Vurleze vur mijn kleine zeuntjes vur da ze naor bed gienge. En as ze ziek waore, dan wier t’er extra vurgeleze. Ze hoien een diek boek: de verhalenreus. Ze kozen dan wa ze gère wouen hore.

Én as we ooze kleinkienders oep moesse passe em iek ok vurgeleze vur da ze moesse gaon slaope. Die lusterden o.a gère naor het verhaol van Rooie. Da gieng over een grwote rooie kat. Iek em da altij mèj veul plezier gedaon.

Leze ies goed en otwikkelend. Mijn grootmoeder zaoliger oi een jeel aandere oepvatting. Iek em het goeie mees nie gekend, mar oos ma vertelde da ze zee: “ Een goeie huisvrouw màg nie leze!” Waor ze da vandaon hoi weet iek nie. Dan zou iek gèn goei huisvrouw zijn!'

Het nieuwe woord

Schrèèfde gij wel 's gedichjes, remmekes of versjes? Meej Sinterklaos bevobbeld? Of ed't vroeger wel gedaon?

Uw reactie graag uiterlijk dinsdag 28 november 2023 op het adres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. .

Tot volgende week!

Geschreven door: Jan Luysterburg