Met dank aan De Krant

maand 2023-08 - 16 augustus 2023

Ovveniere

Beste meense,

De mjeeste leezers van deeze rebriek zèèn opgegruuid op 't plattelaand. Daor adde de meense vroeger dikkels bij d'r uis nog 'n stukske grond, en somtije nogal 'n grwoot stuk, waorop ze groentes, errepels, rog en fruit verbouwde. Vur èège gebruik en as 'r ooverschot was ok vur de verkwoop.

Da was ok bij oons tuis 't geval. Wij adde n'n flienke n'of en oons vaoder verbouwde daor groentes, spazzies, errepels en rog. De spazzies en de bwoone leeverde zoowveul woogst op, da we d'rmeej naor de vèèling gienge. En as kind moes ik netuurlek gereegeld meejellepe in de n'of.

Oover da d'ovveniere em ik in m'n boek 't Kom d'ammel goed 'n veraoltje geschreeve. Ik oop iermeej bij veul meense erinneringe op te roepe en ze op die menier 'n plezier te doen. Ier is 't.

Ovveniere
Teege da te naachte kouwer wiere en d’r al snjeeuw gieng valle, kwaam bij oons altij de zaodaandelèèr. Bij ’n bakske koffie wier dan aon taofel uit en te naor besprooke, waffur zaod oons vaoder van ’t jaor gieng bestelle en wa vur oonze n’of ’t beste zouw zèèn. Langzaom mar zeeker wier in de lwoop van d’n aoved de bestellèèst van d’n aandelèèr steeds wijer meej pottelwood ingevuld.

Ennegte weeke laoter kwaam dan ’n dwooske meej ’t bestelde zaod aon. Oons vaoder kontreleerde sekuur of jeel de bestelling wel in orde was. Zakske vur zakske wier naorgekeeke, gekwikt en teege n’t licht gouwe om te zien oeveul zaodjes d’r in zaate.

Mar ’t duurde dan nog laank jeer a d’oons vaoder da dwooske wir te vurschèèn aolde. As kind keek ik daor altij naor uit. Ik ad dan ’t gevoel of a’t ’n bietje fjeest was. Gewaoped meej de lent, ’n schup en ’n rèèf gieng oons vaoder dan de n’of in, reegelrecht naor de plek waor ta jaor de beddekes meej plaante moesse komme. En dan wier beddeke vur beddeke ingezaoid.

Jirst mokte n’oons vaoder meej de rèèf de groffe zaandkluite zoow fèèn a’t mar zèèn kon. Da klèèn strookske grond gieng dan steeds mjeer op ’n buljardlaoke lèèke, zoow vlak en fèèn wier ’t gereeve.

En dan kwaam ’t alderbelangrèèkste. ’t Leek of t’r mar ’n paor zaodjes in da pakske zaate, mar oons vaoder pakte iedere kjeer ’n paor van die zaodjes tusse duim en wèèsvienger en zoow spraajde n’ie ’t zaod zoow goed moogelek oover ’t beddeke n’uit.

A ta gebeurd was, dan pakte n’ie de schup, om naost ’t bed jeele klèène bietjes zaand te scheppe en da d’oover de pas gezaoide plaantjes uit te strwooie. En zoow wiere dan de rwooje kwoole, de wiette kwoole, de sevwoojekwoole, de blomkwoole, de radeskes, de zoomerpeejkes, de slaoj, de spinnaozie en de spruite gezaoid, ammel in d’r èège beddeke.

En dan moes ie netuurlek iedere dag gaon kèèke of t’r al wa d’opkwaam. Meej wooge n’op stiltjes keeke me dan of me n’al iets boove de grond uit zaage komme. De peejkes bleeve n’altij laank weg, mar de radeskes liete in de reegel al gaauw d’r jirste bladjes zien. Toch viele nouw net die radeskes dikkels teege, want neege van de tien kjeere zaate d’r wir wörremkes in.

’n Paor weeke laoter was ’r wir ’n aandere plechtegèd, want dan waore de kwoolplaantjes grwoot genog om uitgeplaant te worre. Meej de lent en ’n latje persies op lengte wiere dan de rije uitgemeete. De n’afstaand tusse de plaantjes wier op ’t woog geschat. De schup wier in de grond gestooke en ’n bietje inneweer bewooge, zoowda t’r in ’t midde van ’t gat genog plek was vur de wörtels van ’t plaantje. ’t Plaantje wier dan in ’t gat gedouwe, nie te diep en nie te woog, en dan wier, dur ’n faareme douw meej de klomp, ’t plaantje vastgezet. Dikkels deej oons vaoder dan ok nog wa poejer d’rbij teege de kooperwörreme. Dan nog wa keunstmis d’rbij en die klèène plaantjes konne wir uitgruuie tot jeele grwoote kwoole. Genog om de winter meej dur te komme.

Zoow a'k al schreef, em ik dees veraoltje in De Krant regio Wouw gezet om bij veul meense erinneringe op te roepe. Ik oop ze daormeej 'n plezier te doen.

Wa d'ik nog mjeer oop: da t'r meense zéén die t'r èège geroope voele om op dees veraoltje te reejegeere. Omda ze da nog goed weete uit d'r èège jeugd, omda zöllie vaoder 't aanders deej, omda t'r bepaolde dienge in m'n veraol nie kloppe, of om wa vur reeje dan ok.

Ik zouw gèère zien da tie meense d'r gedachte op schrift zette en naor mèèn opstuure. Ik vin 't naomelek jeelemaol nie aareg om iedere kjeer zelf deeze rebriek vol te schrèève, mar ik vin 't veul plezaanter om veraoltjes en beleevenisse van oonze leezers te plaotse.

Zèè tus nie bang of verleege om aachter oew toetsebörd te kruipe en oew mjeening op te stuure naor: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Ik kèèk 'r vol verlange naor uit!

En wieste göllie al da t'r op 13 september in Baarege 'n workshop is oover de spelling van oew diejelekt?

Geschreven door: Jan Luysterburg